Fietsersbond afdeling Enschede e.o.  

Uit de Spatlap, juni 2001


FIETS & BALANS

Fietsbalans geeft gemeente Enschede aanknopingspunten voor verbeteringen

Op 28 mei presenteerde de afdeling Enschede van de Fietsersbond de resultaten van de landelijke Fietsbalans. Dit gebeurde op een bijeenkomst in het Enschedese stadhuis, die werd voorgezeten door verkeersdeskundige Prof. van Maarseveen. Hieronder volgen de balangrijkste punten. Wie het volledige rapport na wil lezen kan dat vinden op internet onder www.fietsersbond.nl/enschede.

De belangrijkste conclusies voor Enschede zijn:

Samenvattend blijkt dat Enschede zeker niet slecht scoort (duidelijk boven gemiddeld) maar dat er nog een aantal verbeteringen mogelijk zijn. Een aantal punten nemen we hieronder nader onder de loep.

Goed beleid

Op een vijftal deelaspecten (nota's en plannen, fietsnetwerk, fietsparkeren, apart budget, gemeente als werkgever) blijkt de gemeente Enschede er positief uit te springen. Hiervoor onze complimenten.

Directheid van de verbindingen

Van A naar B fietsen gaat in Enschede zonder omwegen en met weinig oponthoud. Beter dan in alle andere (onderzochte) grote steden. Ook is gekeken naar de concurrentiepositie van de fiets tegenover de auto. Het blijkt, dat je ook met de auto redelijk snel komt waar je wezen moet (als het niet in het centrum is). Bovendien is parkeren hier relatief goedkoop. Er wordt door automobilisten wel veel gemopperd op het verkeersbeleid van de gemeente, maar vergeleken met andere grote steden heeft de automobilist het hier niet slecht.

Lang wachten voor de stoplichten

Uit het onderzoek kwam naar voren dat fietsers bij stoplichten soms relatief lang staan te wachten: 60 seconden is geen uitzondering. Dit blijkt vooral bij de kruispunten met de singels. Te onderzoeken is of de afstelling van de verkeerslichten verbeterd kan worden. Bijvoorbeeld: de fietsers niet overslaan als er net een bus langsgekomen is.

Hinder van andere weggebruikers en van slecht wegdek

Opvallend vaak kunnen fietsers niet met twee naast elkaar fietsen. Dat betekent dat inhalen dan ook moeilijk is. Dit komt door de smalle fietsstroken (in vergelijking met aparte fietspaden, die Enschede vrijwel niet heeft) en obstakels als geparkeerde auto's. Enschede heeft bijna geen aparte (meestal bredere) fietspaden. Hoe breed een fietspad of -strook moet zijn om prettig te kunnen fietsen hangt ook af van het aantal fietsers. Dat is in Enschede de laatste jaren flink toegenomen. Dit zou het resultaat van succesvol beleid van gemeente en Fietsersbond kunnen zijn!

De laatste tijd zijn alle fietssuggestiestroken veranderd in fietsstroken. Auto's mogen alleen op deze strook komen als ze het fietsverkeer niet hinderen en ze mogen er niet op parkeren. Blijkbaar weten nog niet alle Enschedese autobestuurders dit! Overigens heeft deze verandering weer geleid tot een stukje extra hinder: De fietssymbolen op de fietsstroken (uitgevoerd in 8mm dik thermoplast) leveren weer extra gehobbel op.

De kwaliteit van het wegdek laat in Enschede te wensen over. De wegvakken met asfalt zijn van iets slechtere kwaliteit dan in andere grote steden (meer trillingen). De klinkers in Enschede zijn beduidend slechter dan elders. Wel vindt je in Enschede minder hobbels op kruispunten en rotondes dan in andere steden. Vooral op straten waar veel gefietst wordt, en die geen deel uitmaken van het hoofdverkeersnet, liggen vaak klinkers in niet al te beste toestand. Zo is er van het centrum naar Pathmos en Stadsveld geen enkele kwalitatief goede verbinding. Op hoofdverbindingen voor het fietsverkeer (denk aan de Emmastraat,) mogen eigenlijk geen klinkers liggen. Door wat aan de hoofdfietsverbindingen door wijken (zoals Stadsveld) te doen kan ook de herkenbaarheid van deze routes verbeterd worden. In de Helmerhoek is dit wél goed geregeld.

Ook is het mogelijk in 30 km/u-gebieden fietsroutes voorrang te geven op kruisende straten, bijvoorbeeld door aanleg op verhoogd plateau. Dit vermindert het aantal keren dat voorrang moet worden gegeven. Een voorbeeld waar dit wel goed gebeurd is is de route door de Helmerhoek naar het Rutbeek.

Op wegen waar fietsers en auto's niet gescheiden zijn is naast elkaar fietsen lastig als er te veel verkeersdruk is. Op wegen met een maximumsnelheid van 30 en 60 km/u, die niet behoren tot het hoofdverkeerswegennet, heeft de gemeente als stelregel: geen aparte fietsstroken of -paden. Als reden wordt hiervoor genoemd dat het gemotoriseerde verkeer dan sneller gaat rijden. Wij vinden dat fietsers niet gebruikt mogen worden als verkeersremmers.

Fietsendiefstal

71 % van de deelnemers aan de enquête gaf aan “(zeer) ontevreden” te zijn over de aanpak van fietsendiefstal. Landelijk gemiddelde is 72 %, voor grote steden 77 %. Het is dus overal zeer slecht. Kennelijk is dit een punt dat de mensen dwars zit. Omdat het probleem overal speelt ligt een landelijke aanpak voor de hand. Maar ook gemeenten hebben hier een taak. In de gemeenten Apeldoorn, Venendaal en Wageningen is gebleken dat gratis bewaakte stallingen de tevredenheid op dit punt sterk verhogen. Enschede kijk hier eens naar!

Hoe kan het beter

De Fietsersbond doet hiervoor de volgende suggesties aan de gemeente Enschede:

  1. Richt gratis bewaakte fietsenstallingen in.
  2. Kijk naar de afstelling van verkeerslichten (met name bij de kruisingen met de singels) en verbeter deze voor de fietsers.
  3. Maak op wegen met gemengd profiel en grote verkeersdruk aparte voorzieningen voor fietsers.
Maak een plan voor een fietsnetwerk dat voldoet aan de behoefte tot en met 2010. Dit moet midden volgend jaar klaar zijn. Het plan kan dan worden uitgevoerd tussen 2002 en 2010. Daarbij dienen de ergste knelpunten meteen aangepakt te worden. Minder urgente knelpunten kunnen samen met andere infrastructurele maatregelen uitgevoerd worden. De Fietserbond wil graag adviseren bij de plannen en de uitvoering daarvan.
Klaas Sikkel - 14 juli 2001
Fietsersbond afdeling Enschede e.o.